ORGANY
Organy Konkatedry zostały wykonane w latach 1713-14 nakładem Franciszka
Wielopolskiego przez organmistrza z Opawy Ignacego Ryszaka. Noszą sygnaturę "Rieger
opus 2572". (patrz też: chór muzyczny i organy)
Jest to instrument muzyczny z grupy aerofonów. Źródłem dźwięku jest drgający
słup powietrza. Wysokość dźwięku zależy od długości słupa powietrza a barwa
brzmienia - od kształtu piszczałki i materiału użytego do budowy.
Instrument posiada system piszczałek zbudowanych z drewna i metalu pobudzanych
przez powietrze stłoczone pod ciśnieniem w wiatrownicach, uruchamianych przez
system dwóch klawiatur ręcznych, tzw. manuałów i klawiaturę nożną, tzw. pedał.
Wiatrownice są napędzane przez silnik elektryczny.
W organach żywieckiej fary zastosowano takturę pneumatyczną. Taktura to
mechanizm służący do uruchamiania przez klawiaturę wentyli w wiatrownicach celem
skierowania strumienia powietrza do odpowiednich piszczałek.
Zbiór piszczałek o określonej budowie i właściwościach brzmieniowych,
uszeregowany według wysokości dźwięku, nazywany jest głosem lub rejestrem.
Liczba rejestrów decyduje o możliwościach brzmieniowych instrumentu czyli o tzw.
dyspozycji organów.
Organy Konkatedry posiadają ogółem 29 rejestrów. Brzmienie instrumentu reguluje
się poprzez stosowanie kombinacji różnych głosów.
DYSPOZYCJA ORGANÓW:
Pedał C-d:
subbas, echobas, pryncypał, wiolonczela, oktawbas, basflet, puzon
I manuał C-f3:
bourdon, pryncypał, flet dęty, flet kominkowy, oktawa, róg kozi, super oktawa,
kwinta, mixtura, trompet
II manuał C-f3:
kryty jemny, pryncypał skrzypcowy, gamba, flet harmonijny, vox coelestis,
praestant, róg nocny, nasard, flażolet, mikstura, obój, tremolo
Instrument jest wyposażony w tzw. wolną kombinację oraz kasownik ręcznej
regulacji, kasownik języczków i automatyczny pedał.
|